باعرض‏ ‏سلام‏ ‏و‏ ‏خسته‏ ‏نباشید‏ ‏ازهمه‏ ‏بازدیدکنندگان‏ ‏محترم‏ ‏تقاضا‏ ‏دارم‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏راستای‏ ‏اهداف‏ ‏این‏ ‏وبلاگ‏ ‏,‏ ‏مارا‏ ‏از‏ ‏نظرات‏ ‏و‏ ‏راهنمایی‏ ‏های‏ ‏خود‏ ‏مستفیض‏ ‏گردانند

باتشکر

مدیر‏ ‏وبلاگ‏ ‏خط‏ ‏سفید

شاخص های دین مداری

شاخص های دین مداری:: به موازات بیان برخی کارکردهای دین باوری ،ضروری است برخی از شاخص ها و ویژگی های دین مداری یا دین داری نیز بیان بشود. شاخص های دین مداری یا دین داری،بسیار است.از این رو نمی توان همه آنهارا در یک نوشتار کوتاه ارائه کرد.احکام و دستوراتی که پیامبر اکرم-صل الله علیه و آله-ازطریق وحی برای بشر دریافت کرده و نیز احادیثی که از خود آن حضرت و امامان معصوم-علیهم السلام-روایت شده است،همگی شاخص های دین مداری هستندکه باید توسط دین داران و مؤمنان به اجرا در آیند،تا آنان به کمال معنوی برسند و رستگار و سعادتمند گردند. در همین آغاز باید به این نکته توجه داشت که باور های قلبی و اعتقادات دینی همچنین نوعی عمل باطنی شمرده می شوند که همراه با دو بخش دیگر دین ، یعنی اخلاقیات و احکام فقهی-که جنبه اجرایی دارند۱-همگی شاخص های دین داری بشمار می آیند. دقت و برسی در متون دینی(قرآن و روایات)انسان را به این باور می رساند که برخی از آموزه ها و مفاهیم دینی، نماد همه احکام و معارف دینی بحساب می آیند و به اصطلاح شاخص های کلیدی محسوب می شوند،به طوری که پای بندی به آنها ، گویی پای بندی به همه دین و شریعت است و التزام قلبی و عملی به آنها،انسان مؤمن را به ناچار متعهد به رعایت همه احکام و دستورات دینی-در سطوح گوناگون-می گرداند.به بیان دیگر،روح و حقیقت دین و دین داری در باور قلبی و پایبندی عملی به این گونه آموزه ها و احکام محوری وکلیدی تجلی میابد. با این مقدمه ، برخی از مهم ترین شاخص های دین مداری و دین باوری ارائه و تبیین می شود: . 1.روح تعبد و بندگی:: ¤اللهم عجل لولیک الفرج¤

کارکرد های دین باوری

+کارکرد های دین باوری در اینجا به برخی از کارکردهای دین باوری و ایمان دینی اشاره می کنیم. البته این نکته را نیز یاد آور می شویم که ایمان و دین داری،دارای مراتب شدت و ضعف است .ضعف و قوت کارکردهای دین ،به ضعف و قوت ایمان متدینان و نحوهء رویکرد آنها به دین و مقدار عملکرد آنان بستگی دارد و لذا چنین نیست که در همه دین باوران به یک اندازه کارکرد و آثار داشته باشد.برخی از کارکردهای مهم شریعت اسلام،عبارتند از: ...¤اللهم عجل لولیک الفرج¤ 

دین باوری و دین مداری

مفهوم (دین باوری) و (دین مداری) با توجه به تعریف جامع ارائه شده برای دین و مطالب گفته شده,روشن می شود؛زیرا مراد از دین باوری,به معنای باور به دین,پذیرش آن و گردن نهادن به آن در اندیشه و عمل است و مراد از (دین مداری)نیز عبارت است از التزام عملی به دین و پایبندی به آن با همه ابعادش در اعمال و رفتار و به اجرا گذاشتن احکام و دستورات آن در همه شئون و ساحت های فردی و اجتماعی زندگی است. پس دین باوری یعنی اعتقاد راستین به دین و دین مداری,عمل به آموزه های دینی و اجرایی کردن آن است. /مراد از دین نیز-همان طور که اشاره شد-،ادیان خرافی یاادیان بشری و حتی ادیان الهی تحریف شده نیست،بلکه اسلام ناب محمدی-صل الله علیه وآله و سلم-است که از وحی راستین الهی سرچشمه گرفته و بر حضرت محمد بن عبدالله-صل الله علیه وآله-پیامبر گرامی اسلام فرو فرستاده شده و توسط ائمه اهل بیت-علیهم السلام-،به عنوان جانشینان راستین او ترویج و تبلیغ گردیده است.چراکه اسلام تنها دینی است که کتاب آسمانی اش از هرگونه خرافه و تحریفی مصون مانده وخواهد ماند.راز این مصونیت ابدی اسلام و قرآن نیز همان است که در قرآن آمده است:(حجر:9):انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون.:ما قرآن را نازل کردیم؛و ما به طور قطع نگهدارنده آن هستیم!.) /طبق این آیه،خداوند،خود،قرآن را از هرگوه خطر تحریف و دستبرد نا اهلان حفظ می کند. /از این رو،تنها این دین پویا و پاسخگوی به همه نیازهای-مشروع و معقول-مادی و معنوی و دنیوی و اخروی انسان است که در صورت پیروی و پیاده شدن کامل توسط دین داران و دین باوران،هم زندگی دنیوی ایشان را سامان درستی می بخشد و هم موجب هدایت معنوی و رستگاری و سعادتمندیشان در سرای باقی می شود.چه این که اساسا بدون دین باوری و دین مداری راستین،نیل به سعادت دنیوی و هدایت و رستگاری اخروی ممکن نیست.گویی که عقاید و باورهای دینی مانند پلیس مخفی در دل آدمی جای می گیرد و او را در همه حال همراهی و مراقبت می کند و به کارهای نیک و خدا پسندانه دعوت و از کارهای زشت و رذایل اخلاقی باز می دارد. ./‏ ایمان دینی،قوی ترین تکیه گاهی است که موجب می شود تا انسان مؤمن و دین باور در جزر و مد زندگی و کوران حوادث سخت و هراسناک آن،هرگز دچار هراس و اندوه و ناامیدی نشود و بلکه به عکس،پیوسته به عنایات و امدادهای غیبی و الهی امیدوار و راه نجات و خلاصی از دشواری ها و حوادث را فرا روی خود ببیند؛ و لذا او هیچ گاه دچار بن بست،درماندگی،عجز و ناتوانی نخواهد شد. /‏ تولستوی که یکی از متفکران و نویسندگان بزرگ قرن ما است و شهرت جهانی دارد،درباره ایمان می گوید:(ایمان آن چیزی است که آدمی با آن زندگی می کند.)به نقل از اخلاق از دیدگاه قرآن و سنت،(مجموعه مقالات)،تهیه شده در واحد فرهنگی بنیادشهید ص۱۵۶)/مقصود او این است که ایمان بهترین سرمایه زندگی است که اگر انسان آنرا از دست بدهد مهم ترین سرمایه زندگی را از دست داده است.چنان که قرآن کریم نیز در (سوره صف آیه۱۰-۱۲) ایمان دینی را تجارت و سرمایه بزرگی یاد کرده و می فرماید:ای کسانی که ایمان آورده اید!آیا شما را به تجارتی راهنمایی کنم که شما را از عذاب دردناک رهایی می بخشد؟!(وآن این است که)به خدا و رسولش ایمان بیاورید وبا اموال و جانهایتان در راه خدا جهاد کنید؛این برای شما(از هر چیز)بهتر است اگر بدانید!(اگر چنین کنید)گناهانتان را می بخشد و شما را در باغهایی از بهشت داخل می کند که نهرها از زیر درختان آن جاری است و در مسکن های پاکیزه در بهشت جاویدان جای می دهد؛و این پیروزی بزرگی است! /در این آیات به روشنی و زیبایی هرچه تمام تر،ایمان و دین باوری تبیین شده،زیرا هم به اصل و اساس دین باوری و ایمان دینی تصریح گردیده و آن ایمان به خدا و رسول او است که جامع همه اصول و فروع دینی می باشد و هم به مهم ترین کارکرد ایمان دینی اشاره شده که آن جهاد همه جانبه با جان و مال باشد؛زیرا مهم ترین وظیفه و رسالت انسان مؤمن و به تعبیر دیگر،مهم ترین کارکرد ایمان دینی، همان (جهاد با نفس اماره به عنوان مانع و دشمن درونی و)پیکار با دشمنان بیرونی به عنوان سد راه دین داری و ایمان ورزی می باشد.این کار،یعنی عمل به همه دستورات شرعی و پایبندی عملی به معتقدات دینی. /هم این که در این آیات،به مهم ترین دستاورد و آثار دین باوری و ایمان واقعی تصریح گردیده و آن آمرزش گناهان و خوشنودی خدا و در نتیجه،نیل به هدایت و رستگاری و رسیدن به زندگی سعادتمندانه اخروی در بهشت برین است. ./¤اللهم عجل لولیک الفرج¤

اسلام،ناسخ ادیان پیشین

همه ادیان توحیدی،در زمان خود مصداق کامل حق وخالص آسمانی بوده اند و از این رو،برمردم زمان واجب بوده است که از آنها پیروی کنند تا هدایت یافته ، رستگار شوند. توضیح آنکه به گواهی روایات دینی وتاریخی و به ویژه تصریح قرآن کریم،از میان پیامبران الهی،پنج تن-یعنی نوح،ابراهیم،موسی،عیسی و محمد-صل الله علیه وآله وسلم-((پیامبران اولوالعزم))هستند که در مقاطع مختلف تاریخ بشر با برنامه های دینی مناسب مردم زمان خویش وبا محوریت آیینی مشترک ظهور کرده و به تبلیغ دین خود و هدایت مردم پرداخته اند.پس از آنان،((پیامبران تبلیغی))-پیامبران مابین بیامبران اولوا العزم-ظهور نموده و آیین پیامبران اولو العزم را تبلیغ کرده اند. این سلسله نبوت تشریعی وتبلیغی ادامه یافت تا نبوت به پیامبر خاتم-صل الله علیه وآله وسلم- و دین او،اسلام،رسید.باظهور پیامبر اکرم -صل الله علیه وآله- به عنوان آخرین پیامبر اولوا العزم از سلسله پیامبران(تشریعی وتبلیغی)و سامان یافتن کامل ترین دین الهی((اسلام))هم سلسله پیامبران به اتمام رسید و هم دین و شریعت آسمانی؛ زیرا آیین جهانی اسلام آنچه را بشر برای سعادتمندی نیاز دارد،تشریع کرده و فرا راه او نهاده است.از این رو،بر همه پیروان ادیان دیگر لازم است از آن ادیان ابتدایی و نارسای خود-نسبت به نیازهای این زمان-دست بکشند و به دین خاتم به عنوان کامل ترین دین وپاسخگوی نیازهای زندگی مادی و معنوی انسان در این عصر،ایمان آورند و از آن پیروی کنند. قرآن کریم می فرماید: دین نزد خدا،فقط اسلام(وتسلیم شدن در برابر حق)است... و هر کس جز اسلام آیین دیگری برای خود برگزیند از او پذیرفته نیست و در سرای باقی از زیانکاران خواهد بود.{ آل عمران۱۹و۸۵}. اگر بگوند که مراد از((اسلام))،خصوص دین ما نیست ،بلکه منظور تسلیم خدا شدن است، هرچند از راه دین دیگری غیر از دین خاتم باشد،پاسخ می گوییم:اسلام به معنای تسلیم است و حقیقت ((تسلیم)) در هر زمانی شکلی داشته و در این زمان ، شکل متکامل و پیشرفته آن همان دین گرانمایه ای است که بدست خاتم پیامبر-صل الله علیه و آله- ظهور یافته است و از این رو،اکنون کلمه (اسلام) تنها برازنده این دین بوده، برآن منطبق است وبس. به بیان دیگر، لازمه تسلیم خدا شدن ،پذیرفتن دستورها و فرمان های او است وروشن است که همواره باید به آخرین دستور های خدا عمل کرد وآخرین وکامل ترین دستور ها وفرمان های خدا همان است که آخرین رسول او آورده است.دین حق-به دلیل وحدت حق و حقیقت یعنی خدای یکتا و یگانه- در هر زمانی یکی بیش نیست. از آنچه گذشت نادرستی این نظریه روشن میشود که می گوید:همواره همه ادیان آسمانی دارای اعتبارند و هریک از راهی انسان را به خدا می رسانند.درست است که همه پیامبران ،مردم را به سوی یک هدف و یک خدا خوانده اند،ولی چنین نیست که در هر زمانی چندین دین حق وجود دارد و انسان می تواند هر دینی را بپذیرد، بلکه انسان باید همه پیامبران را به پیامبری بپذیرد وبداند که پیامبران پیشین مبشر پیامبران بعدی و به ویژه مبشر پیامبر خاتم و افضل بوده اند وپیامبران بعدی مصدق پیامبران پیشین بوده اند. پس لازمه ایمان به همه پیامبران الهی این است که در هر زمانی تسلیم شریعت همان پیامبری باشیم که دوره او است. در دوره ختمیه نیز باید به آخرین دستور های تن بدهیم که آخرین پیامبر آورده است. ‏[مجموعه آثار،استادشهیدمطهری،ج۱ص۲۷۵ و ج۲ص۲۲۶]¤اللهم عجل لولیک الفرج¤

وحدت دین وتعدد شرایع

قرآن کریم دین خالص الهی را،که یکی بیش نیست و همه پیامبران برای تبلیغ و دعوت به آن مبعوث شده اند،{اسلام}می نامد و پیامبران عظیم الشأن را برای هواخواهی اش از این دین می ستاید؛چنان که حضرت ابراهیم خلیل را نیز {حنیف مسلم} می خواند و می فرماید:{آل عمران:۶۷}:ابراهیم نه یهودی بود و نه نصرانی،بلکه موحدی خالص و مسلمان بود و هرگز از مشرکان نبود. ؛ حضرت ابراهیم (ع) بقای این آیین پاک توحیدی را در دودمانش ،از خداوند متعال می خواهد و فرزندان خویش را به این دین خالص الهی وصیت می کند. قرآن نیز به مسلمانان دستور می دهد که این دین راستین را از جان و دل باور کنند. بگویید: ما به خدا ایمان آورده ایم و به آنچه بر ما نازل شده و آنچه بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و پیامبران از فرزندان او{یعقوب} نازل گشته و آنچه به موسی و عیسی و پیامبران{دیگر} پروردگارشان داده است،و در میان هیچ یک از آنها جدایی نیندازیم و در برابر فرمان خدا تسلیم هستیم.(بقره:۱۳۶ و آل عمران:۸۴)/ ؛ بر این اساس،در قرآن کریم،آنجاکه محور گفتار،اصول دین و یا خطوط کلی ادیان است،سخن از تصدیق کتب آسمانی-و در واقع تصدیق پیامبران الهی-به میان می آید:(مائده:۴۸):و این کتاب {قرآن} را به حق بر تو نازل کردیم،در حالی که کتب پیشین را تصدیق می کند و بر آنها سیطره دارد و حافظ و نگهبان آنهااست. /‏. اما آنجا که محور گفتار،فروع دین{شرایع و نسک}است،تعدد و تفاوت سخن به میان می آید:لکل جعلنا منکم شرعة و منهاجا(مائده:۴۸):برای هر امتی از شما شریعت و روش خاصی قرار دادیم. /. بنابر این،اختلاف در شرایع و قوانین جزئی،هیچ تأثیری در جوهره و ماهیت دین واحد نداشته است که نام قرآنی اش{اسلام}است. از این رو،تعالیم انبیاء در همان حال که در پاره ای موارد جزئی و فروع عملی اختلاف دارند،مکمل و متمم یکدیگرند و از یک شاهراه هدایت-و به تعبیر دقیق قرآنی صراط مستقیم-پیروی می کرده اند.(حمد،آیات۶-۷.){مجموعه آثاراستادشهید مطهری ج۲،ص۱۸۱-۱۸۳ و ج۳،ص۱۵۸-۱۶۴.}.¤اللهم عجل لولیک الفرج¤

پیشینه دین و دینداری

دین،همزاد انسان است وبشرازآغاز زندگی بر روی زمین به اقتضای فطرت پاکش وتأمین نیاز روحی وارضای حس مذهبی،پیوسته به دین (بااشکال گوناگون)گرایش داشته وبه نوعی خداپرست بوده است هرچنداین حس مذهبی را گاهی_به دلیل انحراف ازمسیر فطرت_باتقدیس وپرستش غیر خدا ارضا کرده است. از این رو،میل انسان به دینداری وخداجویی امری روشن وانکار ناپذیر است وتقریبا همه انسانها باهرنژاد وملیتی بر آن اتفاق نظردارند. دین به معنای درست آن-که در برگیرنده همه ادیان توحیدی است وسرچشمه الهی دارد-درآغاز زندگی بشر همراه اوبوده است.به گواهی متون دینی-تاریخی وبه ویژه روایات اسلامی،نخستین انسان،آدم البشر،پیامبر بوده وخداوندیکتا بر او وحی می کرده است؛هرچند پس ازآدم وحوا،نسل های بعدی راه انحراف درپیش گرفته،آن دین توحیدی خالص وناب نخستین را به شرک،نفاق وکفر آمیختند. بنابراین گوهر دین-یغنی توحید،نبوت ومعاد-به عنوان خطوط کلی ادیان الهی درهمه اعصاریکی بوده وهمه پیروان راستین پیامبران تحت تعالیم آن رهبران الهی وبه اقتضای فطرت خداجی خویش وبه قدر درک وفهم خود،آن راباور داشته اند.¤اللهم عجل لولیک الفرج¤

تعریف دین
 
واژه[دین]در فرهنگ ها ونیز درکاربردهای قرآن به معنای حکم وقضا،رسم و عادت،قانون،جزا،حساب،شریعت،طاعت وبندگی،تسلیم وانقیاد،ملت،اسلام،روش و رویه،توحید و خداپرستی و غیر آن آمده است. مجمع البحرین،لغت نامه دهخدا،فخرالدین طریحی.¤اللهم عجل لولیک الفرج¤

تعریف اصطلاحی دین

درباره تعریف اصطلاحی دین،میان صاحب نظران اختلاف است. دانشمندان و متفکران مسلمان و مسیحی وغیرآنان تعاریف پرشماری ارائه کرده و هریک از زاویه خاص خود به تعریف دین پرداخته اند.بگفته میرچاالیاده،فقط درغرب چنان تعریف های فراوان ازدین پدیدآمده است که حتی ارائه فهرست ناقصی ازآنها غیرممکن است. ‏[دین پژوهی،ترجمه بهاءالدین خرمشاهی،دفتراول،ص85.]. پس ارائه وبرسی همه تعاریف موجود دین،نه ممکن است ونه ضرورت دارد.آنچه دراین مقال ضروری به نظر میرسد،بیان تعریف دقیق ودرست ازدین حق است. به نظرمیرسد بهترین وکامل ترین تعریف،از آن مفسر حکیم،علامه طباطبایی(ره)باشد.ایشان،تعریف دین را_باکمی تفاوت_به دوصورت زیربیان داشته است: ۱.دین،روش وژه ای در زندگی دنیوی است که سعادت وصلاح دنیوی انسان را هماهنگ باکمال اخروی وحیات جاودانی او تأمین میکند.از این رو،لازم است شریعت،دربرگیرنده قوانینی باشد که به نیازهای دنیوی انسان نیز پاسخ گوید. ۲.دین،عبارت است ازاصول علمی وسنن وقوانین عملی که برگزیدن وعمل به آنها تضمین کننده سعادت حقیقی انسان است.ازاین رو،لازم است دین بافطرت انسانی هماهنگ باشد تاتشریع باتکوین همراهی کند و به آنچه آفرینش اقتضا دارد پاسخ گوید؛چنان که آیه((فأقم وجهك للدين حنيفا فطرت الله التي فطرالناس عليها...))سوره روم آيه30¤اللهم عجل لولیک الفرج¤

شاخص های دین مداری

شاخص های دین مداری:: به موازات بیان برخی کارکردهای دین باوری ،ضروری است برخی از شاخص ها و ویژگی های دین مداری یا دین داری نیز بیان بشود. شاخص های دین مداری یا دین داری،بسیار است.از این رو نمی توان همه آنهارا در یک نوشتار کوتاه ارائه کرد.احکام و دستوراتی که پیامبر اکرم-صل الله علیه و آله-ازطریق وحی برای بشر دریافت کرده و نیز احادیثی که از خود آن حضرت و امامان معصوم-علیهم السلام-روایت شده است،همگی شاخص های دین مداری هستندکه باید توسط دین داران و مؤمنان به اجرا در آیند،تا آنان به کمال معنوی برسند و رستگار و سعادتمند گردند. در همین آغاز باید به این نکته توجه داشت که باور های قلبی و اعتقادات دینی همچنین نوعی عمل باطنی شمرده می شوند که همراه با دو بخش دیگر دین ، یعنی اخلاقیات و احکام فقهی-که جنبه اجرایی دارند۱-همگی شاخص های دین داری بشمار می آیند. دقت و برسی در متون دینی(قرآن و روایات)انسان را به این باور می رساند که برخی از آموزه ها و مفاهیم دینی، نماد همه احکام و معارف دینی بحساب می آیند و به اصطلاح شاخص های کلیدی محسوب می شوند،به طوری که پای بندی به آنها ، گویی پای بندی به همه دین و شریعت است و التزام قلبی و عملی به آنها،انسان مؤمن را به ناچار متعهد به رعایت همه احکام و دستورات دینی-در سطوح گوناگون-می گرداند.به بیان دیگر،روح و حقیقت دین و دین داری در باور قلبی و پایبندی عملی به این گونه آموزه ها و احکام محوری وکلیدی تجلی میابد. با این مقدمه ، برخی از مهم ترین شاخص های دین مداری و دین باوری ارائه و تبیین می شود: . 1.روح تعبد و بندگی:: ¤اللهم عجل لولیک الفرج¤